ความเสี่ยงของการมี Smart Card

ประเด็นสำคัญ มันอยู่ที่ว่า ใครเป็นคน คุมข้อมูล และเราจะเชื่อใจคนคนนั้น หน่วยงานนั้น หรือเทคโนโลยีที่เขาใช้ในการปกป้องข้อมูลได้อย่างไร ถ้าข้อมูลส่วนบุคคลที่เกี่ยวกับสุขภาพ ลายนิ้วมือ สถานการณ์ทางการเงิน บัตรเครดิต ประกันสังคม ของประชากรกว่าหกสิบล้าน ถูกเอาไปใช้ในมือมืด จะเกิดผลเสียอย่างไรบ้าง ทางกระทรวงไอซีที ไม่ค่อยยกประเด็นเหล่านี้ขึ้นมาเสวนากันให้จะแจ้ง จะเน้นแต่ก็เพียงรูปลักษณ์ภายนอกของบัตร และข้อดีของมันเท่านั้น

แต่เราน่าจะลองมาจินตนาการปัญหาที่จะเพิ่มความเสี่ยงต่อประชาชนหกสิบล้านคนกันดู

1. จากคนบริสุทธิ์ สู่ฆาตกร

จริงๆ แล้ว ถึงไม่ต้องมีสมาร์ทการ์ด กระบวนการยุติธรรมในปัจจุบันก็มีปัญหาอยู่แล้ว กรณีนาย ดวงเฉลิม อยู่บํารุง ลูกชายของนาย เฉลิม อยู่บํารุง ไม่เพียงชี้ให้เห็นถึงความไม่เป็นกลางของรัฐในการตัดสินคดี แต่ยังเป็นข้อเตือนใจว่าหากผู้คุมอํานาจ มีการจัดรวมศูนย์ข้อมูลอย่างเบ็ดเสร็จแล้ว การใช้อํานาจรัฐเพื่อปกป้องผู้มีอิทธิพลย่อมทําได้ง่ายขึ้น

ประชาชนที่ทำงานสุจริตอยู่ดีๆ อาจถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้ก่ออาชญากรรมได้ สาเหตุที่หนึ่ง ก็เพราะเขาโชคร้ายต้องเป็นแพะรับบาป ถูกป้ายสีโดยผู้มีอำนาจ(อำนาจเงิน หรืออำนาจทางการเมือง) ที่สามารถเข้าถึงข้อมูลลายนิ้วมือของเขา แล้วไปปลอมลายนิ้วมือนั้น เพื่อกล่าวหาว่าเขาคือผู้ผิด

สาเหตุที่สอง คือเทคโนโลยีการเปรียบเทียบลายนิ้วมือนั้นมันไม่สมบูรณ์แบบร้อยเปอร์เซ็นต์ ถ้าตำรวจไปเก็บลายนิ้วมือจากจุดเกิดเหตุฆาตกรรม แล้วเอาไปถามคอมพิวเตอร์ว่ามันตรงกับลายนิ้วมือของประชาชนคนไหน เกิดคอมพิวเตอร์มัน match ผิดลายนิ้วมือเข้าให้ละก็ คราวนี้ คนบริสุทธิ์ก็จะดิ้นไม่หลุดกันล่ะ (false positives)

2. ใครๆ ก็รู้จักคุณ (โดยเฉพาะบริษัทบัตรเครดิต บรรษัทข้ามชาติ และห้างร้าน)

รสนิยมการบริโภคของคุณ ไม่ว่าจะชอบแชมพูประเภทไหน เสื้อผ้าสไตล์ใด ชอบขับรถรุ่นไหน ชอบกินเบอร์เกอร์ไก่อยู่รึเปล่า เหล่านี้เป็นข้อมูลทางการตลาดที่มีค่ายิ่งสำหรับบริษัทใหญ่ๆ ที่อยากรู้ถึงความต้องการของผู้บริโภคนับล้าน ว่าชอบกิน ชอบซื้ออะไรกัน จะได้ทุ่มทุนโฆษณาขายได้ถูกจุด

จริงอยู่ คุณอาจสงสัยว่า บริษัทเหล่านั้นจะได้ข้อมูลเหล่านั้นได้อย่างไร แล้วมันเป็นธรรมหรือที่บริษัทบางบริษัทจะได้ข้อมูลที่มีผลต่อความได้เปรียบทางการตลาด โดยที่บริษัทคู่แข่งเข้าไม่ถึงข้อมูลเหล่านั้น ก็ลองคิดดูว่าบริษัทในเครือของผู้ปกครองประเทศของเราคุมเข้าไปกี่กิจการแล้ว และมันเกี่ยวเนื่องอย่างไรกับการที่เขาเข้าถึงข้อมูล และเส้นสายได้ถูกจุด

เมื่อข้อมูลอุปสงค์ของคุณเข้าสู่มือนักการตลาด คุณก็จะได้ Junk mail หรือจดหมายโฆษณาสินค้าต่างๆ กองพะเนินเทินทึกในตู้ไปรษณีย์ที่บ้านคุณ แล้วอยู่ๆ ก็จะบริษัทต่างๆ โทรมาหาพยายามขายสินค้าหรือบริการบางอย่างให้กับคุณ เป็นโทรศัพท์รายวันที่ไม่ยอมให้คุณได้อยู่อย่างสงบสักวินาที

3. ใครได้สัมปทาน

การที่คนหกสิบล้านคน จะถูกบังคับใช้ผลิตภัณฑ์เดียวกันนั้น ต้องมีคนนำเข้าบัตร คนทำพลาสติก คนทำ memory chip คนทำ hardware และ software รวมมูลค่ากว่า 6,000 ล้านบาท ใครเป็นผู้ได้สัมปทานการผลิต หรือการนำเข้าชิ้นส่วนต่างๆ เหล่านี้ จะทำให้เกิดการสร้างงานในประเทศไหม หรือจะนำเงินเข้ากระเป๋าเครือญาติของตระกูลบางตระกูล เงินภาษีใคร ใช้ในการลงทุนมโหฬารครั้งนี้

ก่อนที่จะใช้กฏหมายใหม่ที่ส่งผลถึงคนทั้งประเทศปานนี้ มีการปรึกษาประชาชนหรือยัง มีการทำประชาพิจารณ์หรือเปล่า หรือว่ามีแต่โฆษณาแต่ข้อดี โดยไม่มีการบรรยายถึงข้อเสียให้สาธารณชนรู้ สิ่งสำคัญ เป็นเรื่องของความปลอดภัยของข้อมูล ที่รัฐบาลสัญญาปากเปล่าว่าปลอดภัย

ข้อมูลเหล่านี้ ไม่ว่าจะเก็บไว้ใน server ใด server ในห้องลับหรือไม่ลับ หรือจะเข้าถึงได้ทาง internet ก็ตาม เราไม่สามารถรับประกันกันได้ว่าข้อมูลเหล่านั้นจะถูกแฮ็กไปได้ แม้รัฐมนตรีออกมาประกาศปาวๆ ว่าเทคโนโลยีนี้ แฮ็กได้ยาก แต่ถ้าไม่เคยมีประเทศไหนในโลกเขาใช้ในระดับหกสิบล้านกว่าคน เราจะไปรู้ได้อย่างไร ดูอย่างพาสปอร์ทในสหรัฐสิ ปลอมกันเป็นว่าเล่น มีคนหนีเข้าเมืองอย่างผิดกฏหมายมากมาย ทั้งๆ ที่สหรัฐก็ใช้เทคโนโลยีไฮเทคในการจัดการข้อมูลของพาสปอร์ตเหมือนกัน

เทคโนโลยีใดก็ตามที่มีความรวมศูนย์มาก ถ้ามีใครจับจุดได้ถูกต้องก็จะนำมาสู่ความหายนะได้ง่ายเป็นอย่างยิ่ง ตัวอย่าง เช่นท่อก๊าซธรรมชาติในสหรัฐอเมริกา ซึ่งถ้าอยากแกล้งกันละก็ สามารถตัดกาซที่จะนำไปสู่ครึ่งประเทศของสหรัฐอเมริกาภายในคืนๆ เดียว โดยไม่ต้องเดินทางออกจากรัฐหลุยเซียร์นาเลย หรือดูอย่างโรคไข้หวัดนก ซึ่งระบาดได้ง่ายดายในฟาร์มที่เลี้ยงไก่แบบแออัดยัดเยียดรวมศูนย์ ถ้าไก่ติดเชื้อถูกนำไปปล่อยเพียงตัวเดียว ไก่ทั้งฟาร์มก็เกิดอาการเซื่องซึมได้

ข้อมูลที่รวมศูนย์ก็เหมือนกัน ลองหาเด็กหัวใส แฮ็กเก่งสักหนึ่งคนไปพยายามแหย่ๆ ดู แล้วจะรู้… หรือหาไวรัสใส่เข้าไปสักตัว ที่จะทำลายหรือบิดเบือนข้อมูลทั้งหมด คราวนี้ ก็ต้องเสียเงินภาษีประชาชนในการกู้ข้อมูล หรือเก็บข้อมูลใหม่ทั้งหมด

นี่ยังไม่ได้พิจารณา ว่าการบังคับใช้สมาร์ทคาร์ด เป็นการละเมิดสิทธิส่วนบุคคล และสิทธิมนุษยชนหรือไม่ อย่างไร

ถ้าเราปล่อยให้รัฐบาลเดินหน้ากับสมาร์ทคาร์ดต่อไป คงเป็นโอกาสเซ็งลี้สำหรับคนเพียงไม่กี่คน ในขณะที่ประชาชนอาจต้องพบกับความเสี่ยงครั้งมโหฬารซึ่งเกิดจากเทคโนโลยีอันนี้


--------------------------------------------------------------------------------